2.3.3Persoonlijke maatregelen

De effectiviteit van veel maatregelen is mede afhankelijk van het arbobeleid in de onderneming en de mate waarin voorlichting en instructie wordt gegeven over risico’s en maatregelen. Maatregelen zoals: regelmatig schoonmaken, stofzuigen in plaats van wegblazen met perslucht, het dragen van adembescherming en goede bediening van kleppen en handschuiven worden soms als lastig ervaren. De werkgever moet toezien op de manier waarop veilig wordt gewerkt en bijsturen waar nodig.

Stap 5: Individuele bescherming

Veel mensen zijn onvoldoende bekend met de risico’s van houtstof en/of realiseren zich niet
wat de consequenties van langdurige blootstelling kunnen zijn. Daarom is het belangrijk om te werken aan bewustwording bij de medewerkers. Iedere werkgever is verplicht om zaken zoals: voorlichting over de risico’s, het geven van praktische instructies en door het houden van toezicht door leidinggevenden te regelen.

Neem de afspraken over het gebruik van adembescherming op in een werkinstructie en geef hierover regelmatig voorlichting. Laat in een toolbox en het onderwerp ‘houtstof’ regelmatig terugkomen, zodat medewerkers hiermee bekend en weten wat er wordt verwacht.

Geadviseerd wordt om werknemers te betrekken bij het vaststellen van de werkwijze ter beperking van blootstelling aan houtstof. Dit heeft twee voordelen. Allereerst hebben medewerkers vanuit de praktijk zicht op de mogelijkheden om blootstelling aan houtstof zoveel mogelijk te beperken. Op de tweede plaats zullen werknemers meer gemotiveerd zijn om door henzelf uitgezochte werkmethoden te gebruiken dan werkmethoden die ‘van bovenaf’ worden opgelegd.

Werkinstructies zullen door werknemers beter worden nageleefd als ze het nut ervan inzien en als ze in de gelegenheid worden gesteld ze toe te passen. Zorg voor goed hanteerbare stofzuigers, goed vormgegeven zuigmonden en adembescherming met een hoog draagcomfort. Continu werken met krappe planningen, hoge werkdruk en veel overwerk zijn niet bevorderlijk voor het tijdig schoonmaken van machines en werkomgeving.

Persoonlijke Beschermings Middelen (PBM)

Adembeschermingsmiddelen zijn niet bedoeld om continu te dragen. Het werken met adembeschermingsmiddelen is vermoeiend, onhandig en beperkt soms de bewegingsvrijheid. Bovendien kan het dragen van adembescherming bij mensen met een aandoening aan de longen of luchtwegen de gezondheid schaden. Het gebruik van deze PBM mag dan ook alleen plaatsvinden in situaties waar geen andere oplossingen mogelijk zijn. Dit geldt bijvoorbeeld voor:

• Het vervangen van filters in de filterinstallatie.
• Werkzaamheden in opslagsilo’s zoals reinigingswerk of reparaties.
• Het uitvoeren van specifieke bewerkingen waarbij hoge houtstofconcentraties kunnen voorkomen. Bijvoorbeeld: het schoonmaken van de cabine van een 4-zijdige freesbank.

Er zijn diverse soorten maskers en filters verkrijgbaar. Een juiste keuze en toepassing is van belang om een goede werking te garanderen. Let op goede aansluiting op het gezicht, door middel van een fittest, want dat is een basisvoorwaarde voor goede filtering.

De keuze van de juiste adembescherming is afhankelijk van de omstandigheden waarin deze moet worden gebruikt. Het filter en/of adembeschermingsmiddel dat gebruik moet worden is afhankelijk van de te verwachten concentratie houtstof in de inademingslucht. Hierbij dient te worden uitgegaan van de toegekende protectiefactor van het adembeschermingsmiddel. Het gebruik van een stofkapje (P1) is in de meeste gevallen onvoldoende, wat dat is bedoeld voor grof stof en biedt geen bescherming tegen fijn houtstof. Vraag bij twijfel een deskundige om advies.

N.B.: ten aanzien van huidblootstelling in de bovengenoemde situaties wordt aanbevolen om huidcontact te voorkomen door het dragen van kleding met lange goed aansluitende mouwen en eventueel beschermende handschoenen. Het is niet toegestaan om bij houtbewerkingsmachines met handmatige doorvoer handschoenen te dragen.

Let op: werkzaamheden in een besloten ruimte (zoals opslagsilo’s) moeten vooraf beoordeeld worden op specifieke risico’s (verstikking; explosieveiligheid). Vraag hiervoor vooraf advies van een veiligheidskundige.